Het thema van de conferentie “De Nieuwe Boer is …” was dit jaar de relatie “Burger en Boer”. Deze derde conferentie in de reeks van “De Nieuwe Boer is …”, werd georganiseerd door het Nieuwe Netwerk. De bijeenkomst was op 6 september 2024 op de Flevo Campus, in het prachtige "Natural Pavilion” in Almere!

Een impressie en presentaties van de Keynotes vind je hieronder, diverse verslagen en presentaties van de workshops zijn na te lezen en te bekijken op deze pagina en op de pagina Workshops 2024.

Gedeputeerde Jan Klopman gaf in zijn openingswoord aan, dat hoewel de landelijke plannen voor NPLG invulling mogelijk kunnen wijzigen, men in Flevoland de ambitie heeft om de processen in het landelijk gebied wel zoveel mogelijk door te laten gaan. De middelen zullen beperkt zijn. ‘We kijken wat we wel kunnen doen’. Op 5 november is er een bijeenkomst.
Op de vraag of er een gezamenlijke visie is, geeft Jan aan dat deze er nog niet is. Hij heeft de agrarische sector uitgedaagd om hiermee te komen. ‘Als je met elkaar in gesprek blijft, kun je eruit komen, met respect voor de ander’.

Ron Methorst (Lector Omgeving Inclusief Ondernemen van de Aeres Hogeschool Dronten) gaf in zijn key-note aan dat Flevoland bijdraagt aan een groot deel van het voedsel voor NW Europa. Tegelijkertijd is plaats voor ecologie in de economie broodnodig. Hij heeft daarom een lindeboom gepland. Zijn droom is, dat het geluid van de veldleeuwerik het geluid van thuis zal zijn voor de jongeren.
Veel produceren heeft ons in NL op de zandgronden uit de armoede getrokken. Er waren tijden waar in 1 jaar de bouwkosten terugverdiend konden worden. Nu is er een hoop gedoe. Er is een botsing tussen productmaximalisatie en biodiversiteit & natuur. We hadden niet genoeg aandacht voor wat van de wagen viel. Hoe krijgen we het er weer op? Wat is een goede boer? Daarbij zijn de persoon, de onderneming en de locatie verschillende aspecten.
Tweederde van de bedrijven produceren éénderde van het voedsel. Supermarkten willen eten aanbieden. Mag het anders? Geven we onszelf de mentale ruimte? Maken we het mogelijk dat de toegevoegde waarde van het platteland ook geleverd kan worden (en niet ‘zomaar’ bestaat)? Er zijn veel boeren en burgers in beweging.
Op de vraag vanuit de zaal over de export (we exporteren alles behalve het milieu) zegt Ron: de term regeneratieve landbouw is in opkomst, maar een ‘marktmeester’ ontbreekt. Mensen gebruiken de ruimte. Consumeren het. Maar niet iedereen kan dat. Misschien is het goed om volksgezondheid te koppelen aan landbouw – zodat er budget is voor wat ‘het platteland’ levert.
Presentatie "Boer | BoerenBedrijf | BoerenErf, De boer in de sociale en ecologische omgeving" van Ron Methorst

Marja Hoorweg (Adviseur agrarische sector) is ook LTO bestuurder, maar spreekt hier op persoonlijke titel. Marja heeft als zelfstandige ook te maken met de veranderingen. Er zijn verschillende inzichten en verschillende belangen. Ze vertelt over de ‘Akker van de toekomst’ als voorbeeld van een belangrijk experimenteerproject. Het lastige met het (EU) beleid is, dat het geen integraal plan is, met aandacht voor regionale verschillen. Haar droom is dat er vanuit Brussel aandacht is voor ‘wat kan waar en waarom’. De uitdaging in Zuid Europa is nog veel groter dan hier. Waar kunnen we in Europa nog voedsel produceren? Veel boeren hebben het financieel zwaar en zijn murw. Als je murw bent, kom je minder snel in beweging. Het woord ‘transitie’ lijkt in de ban te zijn gedaan, en men spreekt over ‘doorontwikkeling’. Met het voorbeeld voor verschillen in opbrengsten voor lelies of consumptie aardappelen per ha is duidelijk dat grotere opbrengsten ook grotere risico’s met zich meebrengen, en dus de wens om te spuiten. Leveringszekerheid is belangrijk, net als goed onderzoek en continuïteit in het onderzoek. De Nieuwe Boer legt beter uit waar hij/zij mee bezig is en komt vaker uit zijn/haar bubbel. Als iemand zich goed voelt, lukt dat beter.
Presentatie "De Nieuwe Boer is …" door Marja Hoorweg

Dagvoorzitter is Tamme van der Wal, vz. Nieuwe Netwerk. Hij is o.a. ondernemer in digitale diensten. Zijn startup BioScope levert satellietdata aan akkerbouwers en veetelers, en drone data aan groentetelers. Hij werkt verder o.a. aan het WUR data-platform Farmmaps.

Met een tiental inspirerende workshops keken we naar de ontwikkeling die de boeren en burgers (in deze provincie) nu meemaken, situaties die oplossingen vergen, perspectieven en ideeën die zijn of worden uitgewerkt. De menselijke maat en het ondernemerschap in de landbouw, de betrokkenheid van de overheid en studenten bij het scheppen van een toekomst voor de agrarische sector met al zijn schakeringen.

Het was een inspirerende dag. In popcorn stijl bespreken we ervaringen:

• verenig en heers (ipv. verdeel en heers),
• grote gesprekken over de toekomst (bodemdaling),
• wanneer is het goed genoeg (robots en AI),
• het belang van de korte keten, de ‘pantry’ (onbemande streekwinkel) draagt niet alleen bij aan de korte keten maar ook aan gemeenschapsgevoel,
• zorgverzekeraars kunnen geld gaan reserveren om ecosystemen in de buurt op te zetten (want dan zijn ze gezonder!),
• hoe krijg je positief nieuws richting de burger gecommuniceerd (emissiereductie veehouderij),
• studenten betrekken,
• buiten de bubbel denken (KPI kringloop landbouw Flevoland),
• alles is complex,
• het is belangrijk om elkaars taal te spreken.

Laura, studente, geeft aan dat er nog te weinig aandacht in het curriculum is, voor dit laatste, en hoe hiermee om te gaan. Eline, een andere aanwezig studente geeft aan dat de studie (WUR) ook een bubbel is, en omdat ze zelf uit Silfwolde komt, vindt ze deze dag inspirerend. ‘We zijn snel kritisch, en moeten gezamenlijk blijven zoeken. De dialoog blijven voeren.’

Opening conferentie door dagvz Tamme van de Wal

Jan Klopman (gedeputeerde Flevoland)

Marja Hoorweg (werkt voor de agrarische sector)

“De Nieuwe Boer is ...” - Relatie "Burger en Boer"
6 september 2024

The Natural Pavilion - Flevo Campus”
Almere